Top 10 thực phẩm dành cho người già biếng ăn nên nằm lòng

Dược sỹ Nguyễn Thị Thu Hiền 2019-06-19 10:01:42

Dinh dưỡng cho người cao tuổi sao cho hợp lý là một vấn đề có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Top 10 thực phẩm dành cho người già biếng ăn sau đây sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa nhiều loại bệnh, giúp người lớn tuổi sống vui khỏe mỗi ngày.

1. Chất dinh dưỡng cần bổ sung cho người già

• Protein: Protein là một trong những dưỡng chất quan trọng, cần thiết bổ sung cho người già nhằm góp phần cung cấp năng lượng cho các hoạt động hàng ngày và giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng để chống lại bệnh tật.
• Canxi, Vitamin D: Người già nên bổ sung những thực phẩm giàu Vitamin D và Canxi trong khẩu phần ăn hằng ngày. Đây là 2 nguyên tố vi lượng thiết yếu, giúp xây dựng và duy trì sự ổn định của hệ xương, góp phần phòng tránh các bệnh về xương khớp như: thoái hóa xương khớp, gai cột sống, viêm khớp,…
• Vitamin B12: Khi tuổi tác càng cao, khả năng hấp thụ vitamin B12 cho cơ thể sẽ ngày càng giảm đi, vì vậy người lớn tuổi nên bổ sung loại dưỡng chất này vào chế độ dinh dưỡng.
• Chất xơ: Chất xơ là một trong những chất rất cần thiết cho cơ thể để ngăn ngừa tình trạng táo bón giúp hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh, duy trì được cân nặng phù hợp, hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim.

2. Chất dinh dưỡng cần tránh

Bên cạnh những dưỡng chất tốt cần bổ sung thì cũng có những chất cần tránh, đó là:

• Chất đường, tinh bột: Người tuổi càng cao thì càng cần giảm thiểu lượng bột đường trong thức ăn. Việc ăn quá nhiều những thức ăn ngọt và chứa tinh bột sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Vì vậy, người cao tuổi không nên ăn nhiều hơn 20g đường/ngày.
• Chất béo: Do hoạt động phân giải mỡ của men lipase đã giảm dần theo thời gian nên những người cao tuổi nếu dùng nhiều chất béo sẽ dễ làm tăng nguy thừa mỡ trong máu, dẫn đến nhiều bệnh tim mạch.
• Muối: Thói quen dùng quá nhiều muối trong khẩu phần ăn sẽ làm gia tăng áp lực cho một số bộ phận trên cơ thể như tim, động mạch, thận và não, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp, huyết áp cao, sỏi thận,…

3. Thực phẩm dành cho người già biếng ăn

3.1. Thịt gà, thịt lợn

Thịt gà, thịt lợn rất thích hợp dùng cho người già biếng ăn vì chứa nhiều protein, vitamin, lipit hơn những loại thịt đỏ như thịt bò.

Ngoài ra, các loại thịt này có lượng chất béo tương đối ít nhưng vẫn đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể của người cao tuổi.

Đặc điểm mô xơ của thịt lợn, thịt gà cũng tương đối mềm nên tương đối dễ tiêu hóa. Bổ sung thường xuyên loại thịt này vào cơ thể sẽ mang đến hiệu quả cao trong việc giảm ho, phòng ngừa táo bón.

Các loại thịt gà, thịt lợn có thể đem kho nhạt hoặc hầm nhuyễn, nấu cháo,…

3.2. Cá

Cá là nhóm thực phẩm quan trọng, nên tăng cường bổ sung và là loại thực phẩm dành cho người già biếng ăn rất tốt.

Trong cá thường chứa các dưỡng chất như omega-3, các loại đạm quý,… nên đặc biệt dễ tiêu cho người cao tuổi, lại ít sinh khí sunfua hơn thịt và có nhiều axit béo không no quan trọng.

Các loại cá có thể chế biến đa dạng thành nhiều món canh, kho,… để thực đơn thêm đa dạng.

3.3. Đậu phụ

Đậu phụ là một trong những thực phẩm bổ ích với người già do chứa lượng khoáng chất, protein, selen dồi dào,… giúp chống oxy hóa, ngăn ngừa tình trạng lão hóa.

Ngoài ra, đậu phụ được làm từ đậu nành nên có công dụng giảm lượng đường trong máu, phòng ngừa nhiều loại bệnh như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, máu nhiễm mỡ,…

Đậu phụ có thể dùng để nấu canh hẹ hoặc dùng để chế biến món đậu phụ sốt cà chua rất thơm ngon, lạ miệng, thích hợp dùng cho người già biếng ăn.

3.4. Giá đỗ

Giá đỗ là một trong những thực phẩm dành cho người già biếng ăn vì có chứa hàm lượng cao chất protein, vitamin (A,C), chất diệp lục, axit amin, chất chống lão hóa (isoflavones),… giúp cơ thể hấp thụ protein và các dưỡng chất khác tốt hơn.

Giá đỗ thường có thể dùng để nấu canh, xào với thịt gà,… hoặc có thể làm nước giá uống.

3.5. Sữa ít béo

Sữa ít béo giúp người già bổ sung lượng men vi sinh cần thiết cho hệ tiêu hóa đồng thời bổ sung hàm lượng cao chất protein, canxi, sắt,… giúp phòng ngừa tình trạng loãng xương và thiếu máu ở người cao tuổi.

3.6. Sữa chua không đường

Người lớn tuổi thường rất dễ gặp những vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón. Các loại sữa chua không đường sẽ giúp người già bổ sung lợi khuẩn probiotics rất cần thiết cho đường ruột, dạ dày và giúp việc hấp thu dưỡng chất trong thức ăn diễn ra tốt hơn.

3.7. Rau xanh

Rau xanh là nguồn bổ sung chất xơ tuyệt vời và là thực phẩm dành cho người già biếng ăn cần thiết.

Việc bổ sung rau xanh đầy đủ trong chế độ ăn sẽ giúp đào thải những chất độc hại ra khỏi cơ thể, phòng ngừa bệnh tật đồng thời giảm cảm giác no bụng – nguyên nhân gây biếng ăn ở người già.

Rau xanh có thể chế biến được nhiều món ăn bổ dưỡng cho người già như luộc, nấu canh, ăn sống,…

3.8. Ngũ cốc

Ngũ cốc là một trong những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, giúp cung cấp các dưỡng chất như: protein, lipid, khoáng chất, các loại vitamin,… giúp người già giảm lượng cholesterol, tăng tính đàn hồi mạch máu. Từ đó giúp hạn chế nguy cơ tai biến, đột quỵ ở người cao tuổi rất hiệu quả.

Các loại hạt ngũ cốc có thể được xay nhuyễn để nấu cháo cho người già dùng thường xuyên.

3.9. Nấm

Nấm cung cấp một lượng lớn chất xơ, vitamin, không chứa chất béo, tỉ lệ đường và muối cực thấp,… nên rất thích hợp để bổ sung trong thực đơn dinh dưỡng của người già.

Nấm có thể dùng để nấu cháo, nấu canh, hầm với thịt gà… trong những bữa ăn của người già chán ăn.

3.10. Trứng

Trứng là loại thực phẩm tương đối dễ ăn với hầu hết mọi lứa tuổi. Đặc biệt người cao tuổi dùng trứng có thể giúp cung cấp chất protein, canxi, sắt,… cho cơ thể.

Từ trứng bạn có thể chế biến nhiều món ăn từ đơn giản đến cầu kỳ như trứng luộc, trứng nấu với rau củ,… trong thực đơn người cao tuổi.

4. Các món ăn mềm, bổ dưỡng cho người già

4.1. Cháo nhân sâm

Cháo nhân sâm là một món ăn bổ dưỡng, mềm và dễ ăn với cách chế biến như sau:

• Chuẩn bị: 3g nhân sâm tán bột, 100g gạo tẻ , đường phèn tùy theo khẩu vị.
• Thực hiện: Cho gạo tẻ vào nồi nấu đến như hạt gạo đã nở thì cho bột sâm vào. Sau đó chuẩn bị một chiếc ly nhỏ, để đường phèn và nước sôi vào khuấy, đến khi đường phèn tan hết thì cho vào nồi cháo nấu sôi.
• Cách dùng: Nên dùng cháo nhân sâm cho người già vào bữa sáng hoặc bữa chiều khi bụng đói để cải thiện tình trạng suy nhược cơ thể, thở gấp, biếng ăn, mất ngủ,… cho người cao tuổi.

4.2. Cháo hoàng kỳ

Món liên quan đến cháo không thể không nhắc đến là cháo hoàng kỳ với cách chuẩn bị và thực hiện được nêu ở dưới đây:

• Chuẩn bị: 30g hoàng kỳ, 100 – 150g gạo tẻ, 4 – 8g nhân sâm, đường trắng tùy khẩu vị mỗi người.
• Thực hiện: Hoàng kỳ và nhân sâm đem thái lát rồi hãm lấy nước. Gạo tẻ đem nấu chín thành cháo sau đó cho nước hoàng kỳ, nhân sâm và đường trắng vào đun sôi.
• Cách dùng: Dùng mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng và chiều. Cháo này rất tốt với những người cao tuổi cần phục hồi sức khỏe sau khi bệnh hoặc người bị suy nhược cơ thể, ăn uống kém.

4.3. Cháo củ mài

Có thể dùng quanh năm như những bữa phụ vào lúc sáng và tối là cháo củ mài. Dưới đây là nguyên liệu cần chuẩn bị và cách chế biến.

• Chuẩn bị: 30g củ mài, 50g gạo nếp, gia vị.
• Thực hiện: Gạo nếp và củ mài đem nấu cháo, đến khi chín thì nêm nếm đường trắng và muối ăn tùy khẩu vị.
• Cách dùng: Có thể dùng quanh năm như những bữa phụ vào lúc sáng và tối. Cháo củ mài rất tốt cho những người già bị tỳ vị hư, lỵ mãn tính, tiêu chảy, chán ăn, táo bón.

4.4. Chim cút chiên dầu mè

Chim cút chiên dầu mè – món ăn bổ dưỡng được chế biến với lá mơ như dưới đây cũng là một gợi ý vô cùng đáng thử.

• Chuẩn bị: 4 – 5 con chim cút, dầu mè, bột mì, lá mơ.
• Thực hiện: Chim cút làm sạch và nhồi lá mơ vào bụng sau đó tẩm bột để chiên với dầu mè.
• Cách dùng: Nên dùng với cơm trắng, thích hợp cho những người già bị suy nhược sức khỏe, mỏi mệt, hư lao thở gấp, ăn kém.

4.5. Ruốc cá tiêu gừng

Ruốc cá tiêu gừng – món ăn đưa cơm và có thể chế biến sẵn, bảo quản tốt sẽ dùng được trong nhiều ngày.

• Chuẩn bị: 1kg cá lóc, muối tiêu, bột gừng.
• Thực hiện: Cá lóc làm sạch vẩy, bỏ đi nội tạng và đầu đuôi, nêm nếm sau đó đem kho chín rồi lấy phần thịt cá đem giã nhuyễn trộn với muối tiêu, bột gừng. Sau khi trộn xong đem lên chảo rang khô, để nguội và cho vào lọ sạch dùng dần.
• Cách dùng: Có thể ăn kèm cháo hoặc cơm, ăn theo đợt, mỗi đợt từ 5 – 7 ngày. Có thể dùng bồi bổ cho người cao tuổi bị suy nhược, sau khi phục hồi bệnh, người gầy yếu, chán ăn, mệt mỏi.

4.6. Canh trứng gà cà chua

Món ăn được chế biến với những nguyên liệu vô cùng dễ tìm và cách chế biến đơn giản không kém là canh trứng cà chua.

• Chuẩn bị: 250g cà chua, 1 quả trứng gà.
• Thực hiện: Cà chua sau khi rửa sạch đem thái lát rồi cho vào nồi nước đun, đến khi nước sôi thì cho trứng gà vào đánh thật đều, nêm nếm gia vị tùy thích.
• Cách dùng: Có thể dùng như một món canh ăn với cơm, món ăn này rất có ích cho các trường hợp người già bị suy nhược cơ thể sau bệnh dài ngày, biếng ăn,…

4.7. Gà hầm hoàng tinh

Món ăn bổ dưỡng gà hầm hoàng tinh vô cùng bổ dưỡng với cách thực hiện như sau.

• Chuẩn bị: 30g hoàng tinh, 30g đảng sâm, 30g sơn dược, 200g thịt gà.
• Thực hiện: Cho tất cả những nguyên liệu đã chuẩn bị vào nồi hầm cùng thịt gà đến khi thịt thật mềm thì tắt bếp.
• Cách dùng: Có thể dùng như một món ăn kèm với cơm hoặc bữa ăn phụ cho người già bị biếng ăn, suy nhược cơ thể.

4.8. Bánh nhân gà thập cẩm

Bánh nhân gà thập cẩm cùng một số gia vị khác nhau chắc chắn sẽ kích thích cảm giác thèm ăn đối với người cao tuổi.

• Chuẩn bị: 150g thịt gà, 200g bột mì, 15g hành củ, gừng, bột tiêu, gia vị nêm nếm.
• Thực hiện: Trộn thịt gà với hành củ, tiêu, gừng và gia vị để làm nhân bánh. Nhồi bột mì để cán mỏng làm vỏ bánh, đặt nhân bánh vào giữa rồi đem hấp chín.
• Cách dùng: Dùng mỗi ngày 1 lần, dùng theo đợt, mỗi đợt 5 – 10 ngày. Món ăn này thích hợp dùng cho những người già mắc chứng tỳ vị hư nhược, da khô, gầy còm, biếng ăn.

4.9. Các món ăn chế biến từ nhung hươu

Nhung hươu và sức khỏe từ lâu vốn đã được nhắc đến như cụm từ luôn đi đôi với nhau. Nhung hươu nấu cháo, nhung hươu nấu canh là những món ăn mềm, dễ chế biến dành cho người già. Ngoài ra, nhung hươu hấp mật ong hay nhung hươu hấp cơm cũng là cách sử dụng nhung hươu phổ biến, nhận được đông đảo sự ưa chuộng của người.

4.9.1. Nhung hươu nấu cháo

Khác với cách nấu cháo thông thường, cháo được nấu với nhưng hươu càng tăng thêm sự bổ dưỡng cho người suy nhược cơ thể.

• Chuẩn bị: 2-5g nhung hươu tươi, gạo tẻ, rượu, gừng tươi.
• Cách làm: nhung hươu tươi sau khi làm sạch bằng rượu và gừng tươi đem băm nguyễn. Gạo tẻ đem lên bếp nấu, đến khi gạo đã nhừ thì cho nhung hươu tươi vào nấu khoảng 45’ thì tắt bếp.
• Cách dùng: Dùng mỗi ngày 1-2 lần, theo đợt mỗi đợt 1 tuần. Lưu ý nên dùng cháo khi còn nóng, thích hợp cho người cao tuổi thường xuyên bị biếng ăn, khó tiêu, suy nhược cơ thể.

4.9.2. Nhung hươu nấu canh

Nhung hươu nấu canh với cách chế biến đơn giản như sau:

• Chuẩn bị: Nhung hươu tươi 5g, cà rốt, củ cải trắng.
• Cách làm: Làm sạch nhung hươu sau đó thái lát rồi cho vào nồi nước sôi khoảng 500ml và cho thêm cà rốt, củ cải trắng vào. Nấu canh khoảng 45 phút thì tắt bếp.
• Cách dùng: Có thể dùng kèm canh nhung hươu trong những bữa ăn chính, dùng liên tục 1 tuần nghỉ 1 tuần. Canh nhung hươu có công dụng bồi bổ sức khỏe, thích hợp cho người già yếu không ăn được, người bị suy nhược cơ thể.

4.9.3. Nhung hươu ngâm mật ong

Nhung hươu hấp mật ong – một cách dùng và chế biến nhung hươu phổ biến hiện nay.

• Chuẩn bị: 200g nhung hươu, 0,5 lít mật ong rừng.
• Cách làm: Nhung hươu làm sạch, thái lát mỏng sau đó cho vào bình thủy tinh sạch, đổ mật ong vào và ngâm khoảng 30-45 ngày.
• Cách dùng: Dùng mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 1/2 chén, dùng liên tục 1 tuần nghỉ một tuần. Nhung hươu ngâm mật ong thích hợp cho người cao tuổi bị suy nhược cơ thể, người sau khi ốm cần bồi bổ.

4.9.4. Nhung hươu hấp cơm

Nhung hươu hấp cơm dùng theo đợt, mỗi đợt 5-7 ngày với cách chế biến như sau.

• Chuẩn bị: Nhung hươu ngâm mật ong, nước cơm.
• Cách làm: Cho một ít nước cơm vào 1/2 chén nhung hươu ngâm mật ong rồi đặt vào nồi cơm. Tiếp theo cho hỗn hợp trên vào nồi cơm, đậy nắp kín để làm chín.
• Cách dùng: Dùng mỗi ngày 1 lần trước bữa ăn sáng hoặc chiều, dùng theo đợt, mỗi đợt 5-7 ngày. Nhung hươu hấp cơm thích hợp dùng cho người già bị suy nhược, gầy yếu, mệt mỏi, mất ngủ.

5. Thực đơn cho người già biếng ăn

Dưới đây là thực đơn dành cho người già chán ăn:

NgàyBữa sángBữa trưaBữa chiềuBữa tốiThứ haiCháo đậu đỏ

Sữa ít béo

Thanh long.

Cơm trắng

Canh cà chua nấu trứng

Bông bí xào tỏi

Thịt ba rọi kho

Quýt

Cơm trắng

Canh nấm và hẹ nấu với tôm bằm.

Cải bó xôi xào thịt

Cá trê kho tiêu

Vú sữa

Sữa ít béoThứ baCháo lúa mạch

Sữa chua không đường

Chuối

Cơm trắng

Súp bí đỏ nấu tôm

Nấm rơm xào thịt gà

Cá bống kho tiêu

Nho

Cơm trắng

Cà rốt và củ dền hầm thịt heo

Giá xào đậu hủ

Cá chép kho lạt

Bưởi

Sữa ít béoThứ tưMiến gà

Sữa đậu nành

Sapoche

Cơm trắng

Canh rong biển hạt sen nấu thịt bằm

Rau muống xào tỏi

Tôm ram

Dưa hấu

Cơm trắng

Canh cải xanh nấu tôm khô

Củ su xào thịt ba rọi

Cá lóc kho tiêu

Mãng cầu

Sữa ít béoThứ nămBánh canh cua

Sữa ít béo

Cam

Cơm trắng

Canh mướp nấu tôm

Rau muống luộc

Trứng hồng đào

Trái vải

Cơm trắng

Củ sen hầm thịt heo

Cải bó xôi xào thịt bò

Xoài

Sữa ít béoThứ sáuBánh mì trứng ốp la

Sữa tươi

Cơm trắng

Canh đu đủ hầm thịt heo

Rau tập tàng luộc

Cá rô kho tộ

Yaourt trái cây

Cháo cá chép đậu xanh

Rau câu dừa

Sữa ít béoThứ bảyBánh cuốn nóng

Sữa ít béo

Cơm trắng

Canh nghêu nấu cà chua

Cải ngọt xào thịt

Đu đủ

Cơm trắng

Bí đỏ nấu tôm

Rau dền luộc

Cá trê kho tiêu

Dưa gang

Sữa ít béoChủ nhậtHủ tiếu thịt

Sữa ít béo

Táo

Cơm trắng

Canh rau ngót thịt bằm

Bắp cải xào

Thịt gà kho trứng cút

Dưa lê

Cơm trắng

Canh khổ qua nấu tôm

Bông bí xào tỏi

Cá thu trưng tương

Măng cụt

Sữa ít béo

6. Bài thuốc kích thích ăn uống cho người già

Bài thuốc kích thích ăn uống cho người già đơn giản, dễ làm tại nhà bạn có thể tham khảo cách sau:

• Chuẩn bị: 12g phục linh, 12g đậu trắng, 25g khoai mỡ, 25g hạt ý dĩ, 15g đảng sâm, 10g bạch truật, 10g trần bì, 6g sa nhân, 6g mộc hương, 6g cam thảo.
• Cách thực hiện: Cho tất cả những nguyên liệu đã được chuẩn bị trên vào một nồi ngập nước, sắc đến khi nào còn 1/3 nước thì tắt bếp.
• Cách dùng: Mỗi ngày uống 1/3 thang thuốc, chia đều thành 3 lần để giúp kích thích ăn uống cho người già. Trong quá trình uống bài thuốc này, nếu theo dõi thấy đã đạt được kết quả khả quan thì có thể ngừng uống.

Chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý giúp người già có thể duy trì sức khỏe và tuổi thọ một cách hiệu quả. Hy vọng những thông tin trong bài viết đã có thể cung cấp kiến thức cho bạn về các loại thực phẩm dành cho người già biếng ăn.