Giãn dây chằng đầu gối bao lâu thì khỏi? Sơ cứu khi gặp chấn thương

Đầu gối là một trong những vị trí dễ gặp chấn thương nhất ở người thường xuyên chơi thể thao hay phải hoạt động chân nhiều, trong đó giãn dây chằng là tình trạng thường gặp nhất. Tuy gây đau nhức và có khả năng phát sinh nhiều biến chứng nhưng chấn thương này hoàn toàn có thể được phục hồi nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Vậy giãn dây chằng đầu gối bao lâu thì khỏi? Cùng tìm hiểu tại bài viết này.

Giãn dây chằng đầu gối bao lâu thì khỏi?

Nếu giãn dây chằng đầu gối nhẹ, thời gian phục hồi sẽ rơi vào khoảng 3 – 4 tuần, người bệnh có thể vận động bình thường. Với trường hợp nặng hơn, người bệnh thường mất đến 2 tháng hay lâu hơn để chữa trị. Việc điều trị khỏi hay không, có ngăn ngừa được biến chứng hay không còn phụ thuộc vào phương pháp điều trị và chế độ tập luyện mỗi ngày. Khi không được chữa trị đúng cách, sụn chêm có thể bị sưng to, khó co về trạng thái ban đầu.

Cấu tạo và chức năng của dây chằng đầu gối

Các xương được kết nối với nhau nhờ vào hệ thống dây chằng. Khớp gối có 4 dây chằng chính, giúp liên kết các xương với nhau, giữ vững cho khớp.

• Dây chằng chéo trước (ACL): Dây chằng nằm ở trung tâm của đầu gối, hỗ trợ điều khiển chuyển động quay và chuyển động về phía trước của xương chày.
• Dây chằng chéo sau (PCL): Dây chằng nằm ở phía sau đầu gối, hỗ trợ điều khiển chuyển động ra sau của xương chày.
• Dây chằng bên trong (MCL): Dây chằng kéo dài từ mặt trong của đầu trên xương chày lên mặt trong của đầu dưới xương đùi, giúp duy trì sự ổn định cho đầu gối bên trong
• Dây chằng bên ngoài (LCL): Dây chằng nằm bên ngoài đầu gối, tạo thành góc hẹp ở phía, giúp duy trì sự ổn định cho mặt ngoài đầu gối.

Vì sao dây chằng đầu gối dễ bị tổn thương?

Khớp gối là khớp rất quan trọng trong cơ thể vì phần lớn những cử động đều liên quan tới vùng đầu gối. Ngoài ra, khớp gối còn đảm nhiệm vai trò nâng đỡ toàn bộ trọng lượng cơ thể nên rất dễ bị đau nhức, thậm chí là chấn thương nghiêm trọng, chẳng hạn như tổn thương dây chằng đầu gối, đặc biệt là đứt dây chằng chéo trước. Dây chằng này thường bị tổn thương trong các tình huống vận động sau đây: (1)

• Dừng lại đột ngột
• Chuyển hướng quá nhanh
• Tiếp đất không tốt sau khi bậc nhảy
• Va chạm hay tiếp xúc trực tiếp với lực mạnh như va đập đầu gối vào vật cứng, té đập đầu gối xuống đất…

Đối tượng thường gặp chấn thương dây chằng đầu gối là những người tham gia các hoạt động thể thao di chuyển nhiều với cường độ cao như đá banh, quần vợt, cầu lông… và các công nhân lao động nặng. Bạn có thể tìm hiểu thông tin về một số chấn thương đầu gối thường gặp tại đây.

Vận động viên nữ thường có tỷ lệ chấn thương dây chằng chéo cao hơn so với vận động viên nam trong một số môn thể thao nhất định. Nguyên nhân là do nam và nữ có sự khác biệt về thể chất, sức mạnh cơ bắp và hoạt động thần kinh – cơ. Ngoài ra, sự khác nhau trong trục xương chậu – chi dưới và sự tác động nội tiết tố estrogen ở nữ giới cũng ảnh hưởng tới tính chất của dây chằng.

Tổn thương đa dây chằng khớp gối được xếp vào loại tổn thương rất nặng. Tổn thương này thường gặp ở người bị tai nạn giao thông như bị xe máy đè lên chân, chấn thương cường độ cao như cầu thủ đá banh chuyên nghiệp.

Có thể bạn quan tâm: Giãn dây chằng là gì?

Sơ cứu khi thấy các dấu hiệu giãn dây chằng chéo

Khi dây chằng bị giãn ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể tự chăm sóc tại nhà, cụ thể: (2)

• Tránh cử động mạnh khi nhận ra dấu hiệu dây chằng bị tổn thương. Người bệnh cần nghỉ ngơi và kê cao chân.
• Trong 48 giờ đầu sau khi chấn thương, có thể chườm lạnh để giảm đau và phù nề. Người bệnh có thể sử dụng túi chườm hay cho đá lạnh vào túi nilon, khăn bông ướt. Lưu ý không dùng những loại cao chườm nóng vì sẽ khiến dây chằng bị căng giãn, làm cơn đau nặng hơn.
• Sử dụng nẹp đầu gối hay băng thun để cố định. Thời gian cố định khớp gối dựa vào mức độ chấn thương (nên tham khảo ý kiến bác sĩ)
• Một số trường hợp có thể sử dụng thuốc điều trị giãn dây chằng đầu gối. Tuy nhiên, người bệnh nên lưu ý rằng đây chỉ là thuốc hỗ trợ giảm đau, chống viêm. Bạn tuyệt đối không được lạm dụng nếu không có chỉ định của bác sĩ về liều lượng và cách dùng.

Xem thêm: Phương pháp RICE cho người gặp chấn thương thể thao

Làm gì để dây chằng đầu gối phục hồi nhanh chóng?

Chế độ ăn uống

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và đủ dưỡng chất sẽ giúp bạn rút ngắn thời gian hồi phục tổn thương dây chằng, giảm sưng đau, hạn chế tình trạng viêm tiến triển. Người bệnh nên bổ sung nhiều vitamin (C, E, D), chất chống oxy hóa, axit béo omega-3, protein, canxi. Đây là các chất giúp tăng cường chức năng, độ chắc khỏe và dẻo dai cho xương khớp, dây chằng và cơ; nâng cao sức đề kháng, sức khỏe tổng thể; cải thiện các cơn đau và căng cứng, hạn chế tái phát tình trạng chấn thương.

Người bệnh có thể bổ sung vào chế độ ăn uống mỗi ngày các loại thực phẩm như thịt bò, ức gà, cá hồi, cá ngừ, cá trích, sữa, trứng, các loại rau xanh, các loại hạt, dầu gan cá tuyết, trái cây tươi (cam, kiwi, việt quất, bơ, dâu tây, đu đủ, táo, mâm xôi, lê…).

Ngoài thực phẩm, người bệnh cũng cần hạn chế các loại thực phẩm và thức uống có khả năng tạo phản ứng viêm, sưng đau, cản trở quá trình phục hồi của dây chằng như rượu, bia, thức ăn chế biến sẵn, đồ ăn cay nóng, thực phẩm chế biến nhiều giàu mỡ… (3)

Massage

Lực tác động từ bàn tay và các ngón tay có khả năng kích thích những mạch máu và mô mềm, cải thiện quá trình lưu thông máu, thư giãn cơ và dây chằng, đồng thời giảm đau và sưng, điều hòa khí huyết. Ngoài ra, massage còn giúp giảm căng cứng, tê buốt, làm tan máu bầm, cải thiện khả năng vận động. Để cải thiện sớm triệu chứng, người bệnh có thể xoa bóp 2 lần/ngày, mỗi lần khoảng 30 phút.

Bài tập phục hồi chức năng

Bài tập phục hồi chức năng được áp dụng cho các trường hợp giãn dây chằng đầu gối mức độ nhẹ. Lợi ích của các bài tập này là cải thiện cấu trúc ổ khớp, tăng tính linh hoạt, phục hồi chức năng vận động, cải thiện triệu chứng. Người bệnh lưu ý chỉ nên tập vừa sức, không nên cố ép bản thân thực hiện hoặc đẩy nhanh tiến bộ bài tập. Bởi điều này sẽ làm đầu gối sưng đau nhiều hơn, làm phản tác dụng của các bài tập phục hồi chức năng. (4)

Tập co gối

• Bắt đầu với tư thế nằm ngửa trên sàn.
• Hai chân duỗi thẳng, áp sát vào tường tạo một gốc 90° giữa chân và bụng.
• Nhẹ nhàng co đầu gối ở bên chân bị tổn thương tới khi có cảm thấy căng tức.
• Giữ nguyên tư thế khoảng 30 giây và hít thở đều.
• Thả lỏng cơ thể, nhẹ nhàng trở về tư thế ban đầu.
• Lặp lại động tác 3 – 5 lần/ngày.

Tập duỗi gối thụ động

• Bắt đầu tư thế với ngồi trên ghế hoặc giường, lưng giữ thẳng.
• Để chân buông thõng.
• Nhẹ nhàng nâng cao bên chân bị tổn thương, từ từ duỗi thẳng sao cho chân song song mặt đất.
• Giữ nguyên tư thế khoảng 10 giây.
• Từ từ hạ chân xuống.
• Lặp lại động tác từ 5 – 10 lần/ngày.

Tập cơ tứ đầu

• Cuộn tròn chiếc khăn mỏng rồi đặt ở phía sau đầu gối.
• Nằm trên sàn rồi từ từ duỗi thẳng chân.
• Cùng lúc nâng hai chân lên khỏi mặt sàn khoảng 30° – 45°.
• Duy trì tư thế trong 5 nhịp thở.
• Lặp lại động tác 8 – 10 lần/ngày, tập mỗi ngày cho tới khi khớp gối duỗi thẳng hoàn toàn.

Tập nhón chân

• Bắt đầu với tư thế đứng thẳng trên sàn.
• Nhón chân lên hết mức có thể, giữ thẳng đầu gối.
• Giữ nguyên tư thế 3 – 5 giây
• Từ từ hạ chân xuống, lặp lại động tác liên tục trong vòng 3 phút.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.

Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…

BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.

Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Đối với các trường hợp chủ quan, không điều trị hay áp dụng sai cách, tổn thương dây chằng sẽ kéo dài dai dẳng. Điều này khiến cấu trúc khớp lỏng lẻo. Người bệnh không thể vận động bình thường, đồng thời tăng tốc độ thoái hóa khớp, teo cơ. Vì thế, ngay khi vừa chấn thương, bạn nên đến bệnh viện để thăm khám và có biện pháp can thiệp phù hợp, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Qua bài viết này, người bệnh chắc hẳn đã có câu trả lời cho thắc mắc giãn dây chằng bao lâu thì khỏi. Giãn dây chằng đầu gối là chấn thương thường gặp, dễ gây biến chứng. Tuy nhiên, nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách, bạn vẫn có thể phục hồi chức năng và cải thiện triệu chứng sau 2 tháng điều trị.