Rất nhiều chị em rơi vào tình trạng không có sữa sau sinh nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nguyên nhân không có sữa và làm cách nào để gọi sữa về hiệu quả.
Nguyên nhân khiến mẹ không có sữa sau sinh
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất nên việc không có sữa sau sinh khiến nhiều bà mẹ lo lắng.
Không có sữa sau sinh hay ít sữa sau sinh xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau khiến lượng sữa không đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ.
Căng thẳng kéo dài
Nếu người mẹ có cuộc sống bận rộn, nhiều lo lắng, áp lực từ công việc nhiều gây căng thẳng, stress sẽ là yếu tố dẫn đến cơ thể không tiết sữa sau sinh làm cho không có sữa cho con bú.
Nội tiết tố mất cân bằng
Là một tuyến nội tiết nhỏ nằm dưới yết hầu nhưng tuyến giáp lại có vai trò quan trọng để duy trì sự cân bằng hormone trong cơ thể. Mất cân bằng nội tiết tố có thể do tuyến giáp gặp trục trặc, kéo theo đó là lượng sữa tiết ra ít hoặc không có sữa sau sinh.
Xem thêm: Thai sản trọn gói
Sự phát triển tuyến vú, thời kỳ dậy thì, khả năng sinh sản của phụ nữ đều có liên quan đến hai hormone là estrogen và progesterone. Bên cạnh đó prolactin hỗ trợ sản xuất sữa trong thời kỳ mang thai còn oxytocin giúp dòng sữa chảy qua ống dẫn của tuyến vú.
Nếu phụ nữ bị thiếu các hormone trên do tuyến giáp gặp trục trặc hoặc do bất kỳ yếu tố nào đều sẽ cản trở quá trình sản xuất sữa mẹ.
Ảnh hưởng của lối sống
Quá trình sản xuất sữa sẽ bị ảnh hưởng nếu người mẹ có lối sống ít vận động, ăn uống không đảm bảo, sử dụng rượu bia, cà phê, thuốc lá và các chất gây nghiện.
Mẹ sau sinh muốn sữa về nhanh cần có lối sống lành mạnh, chế độ ăn đảm bảo, tránh xa các chất kích thích.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc và thảo dược
Trước khi sinh con hoặc ngay sau khi sinh nếu sử dụng một số loại thuốc và thảo dược rất có thể là tác nhân cản trở việc sản xuất sữa mẹ.
Theo các chuyên gia sức khỏe, thuốc giảm đau khi chuyển dạ sẽ gây trì hoãn việc tiết sữa, không có sữa sau sinh.
Bên cạnh đó, việc sử dụng cây xô thơn, lá kinh giới, rau mùi tây và bạc hà cũng sẽ gây ức chế việc tiết sữa.
Vậy nên khi đang mang bầu hoặc sau khi sinh, chị em cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kì loại thuốc nào để không ảnh hưởng đến sữa.
Sử dụng thuốc tránh thai
Nếu mẹ sử dụng các loại thuốc tránh thai có kết hợp cả Estrogen và Progessteron sẽ ảnh hưởng đến sự tiết sữa của mẹ bởi Estrogen chính là thành phần ức chế Prolatin – hormore phụ trách sản xuất sữa.
Vậy nên trong thời gian đầu sau khi sinh, nếu muốn tránh thai chỉ nên áp dụng các biện pháp phòng tránh không dùng thuốc như bao cao su, màng chắn tinh trùng… Hoặc mẹ có thể sử dụng thuốc tránh thai dùng khi cho con bú và cấy que tránh thai bởi 2 phương pháp này chỉ có progestin – không ảnh hưởng đến nguồn sữa của mẹ.
Tác động từ môi trường
Sự tác động của tình trạng ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, tiêu thụ thực phẩm bẩn sẽ ảnh hưởng đến việc sản xuất sữa của cơ thể người mẹ.
Chị em nên thực hiện một số biện pháp phòng ngừa để hạn chế những tác động xấu từ môi trường, hạn chế ra ngoài nơi đông đúc, ô nhiễm, ăn thực phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm ôi thiu, có mùi lạ…
Gặp khó khăn khi sinh con
Hormone gây căng thẳng sẽ tăng lên trong các trường hợp sinh khó, sinh mổ, chuyển dạ kéo dài, băng huyết sau sinh… ảnh hưởng trực tiếp tới việc sản xuất sữa mẹ, tình trạng không có sữa sau sinh sẽ xảy ra.
Liệu pháp tiêm tĩnh mạch
Trong khi sinh nếu mẹ bầu phải tiêm tĩnh mạch sẽ trở thành tác nhân góp phần làm trì hoãn sự khởi đầu của quá trình tiết sữa.
Mất máu quá nhiều
Phụ nữ khi sinh bị mất máu quá nhiều có thể làm cho tuyến yên nằm trong não bị tổn thương, không còn khả năng kích hoạt sự tiết sữa. Trường hợp mất hơn 500ml máu trong khi sinh trở thành nguyên nhân dẫn đến tình trạng không có sữa sau sinh hoặc sữa chậm về.
Sinh non
Những mẹ bầu chuyển dạ sinh non thì các mô tuyến trong vú sẽ không có thời gian đủ để phát triển nên không có sữa sau sinh.
Sót nhau thai
Sót nhau thai trong tử cung sau khi sinh là nguyên nhân kích hoạt quá trình giải phóng progesterone, estrogen ngăn chặn sự khởi đầu của việc tiết sữa. Bên cạnh đó, sót rau cũng làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn hậu sản ảnh hưởng đến tiết sữa.
Đái tháo đường thai kỳ
Insulin là một trong những hormone quan trọng đối với việc sản xuất sữa mẹ. Nồng độ insulin sẽ có sự dao động nếu mẹ bầu bị đái tháo đường thai kỳ, tác động đến sự khởi đầu của quá trình tiết sữa.
Tuổi của người mẹ
Sinh con khi tuổi đã cao cũng là một trong những yếu tố làm cơ thể chậm tiết sữa, sữa ít, thậm chí là không có sữa sau sinh.
Lo lắng khi không có sữa sau sinh
Rất nhiều bà mẹ rơi vào tình trạng căng thẳng, lo lắng và bất an khi chậm có sữa hoặc ít sữa cho con bú, việc này vô tình khiến tình trạng không có sữa sau sinh xảy ra.
Yếu tố tác động đến việc gọi sữa về
Cơ thể phụ nữ khi mang thai sẽ sản xuất ra 4 hormone chính là prolactin, cortisol, oxytocin và insulin, đây là 4 loại hormone đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất sữa mẹ.
Trong đó prolactin thúc đẩy cơ thể mẹ sản xuất sữa, nồng độ hormone này tăng lên trong suốt thai kỳ. Thế nhưng, do ảnh hưởng của progesterone ức chế phản ứng của prolactin khi mang thai khiến cơ thể mẹ không sản xuất sữa.
Thông thường, sau khi em bé chào đời, nhau thai đã bong, hormone do nhau thai tiết ra cũng ra khỏi cơ thể thì cơ thể mẹ mới tiết sữa. Yếu tố kích hoạt sản xuất sữa mẹ chính là sự sụt giảm nồng độ progesterone. Vậy nên sau khi sinh một vài ngày, hai bầu vú của sản phụ sẽ trở nên căng tức, núm vú rỉ sữa và đây chính là dấu hiệu cho thấy sữa đã về.
6 cách gọi sữa về sau sinh hiệu quả
Trong vòng 40 giờ đầu sau sinh, sữa non đã có sẵn trong bầu vú của người mẹ, nhưng phải mất khoảng 2 – 3 ngày sau sinh sữa mẹ mới về.
Mẹ sau sinh cũng không nên buồn bã hay thất vọng khi không thấy sữa sau khi sinh ít ngày vì tâm trạng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự tiết sữa.
Mẹ nên áp dụng những cách gọi sữa về sau sinh dưới đây để mau chóng có sữa cho con bú:
Cho con bú ngay sau khi sinh
Trong vài giờ đầu sau khi sinh, mẹ nên cho bé bú hoặc vắt sữa (trường hợp bé không thể bú mẹ) vì động tác bú mút của bé hay lực hút của máy vắt sữa sẽ kích thích cơ thể tiết sữa.
Bên cạnh đó, mỗi 1 – 2 giờ, mẹ hãy dùng tay nhẹ nhàng vắt sữa dù bầu vú không tiết sữa để kích hoạt sữa, thúc đẩy sữa về nhanh hơn.
Massage, chườm ấm bầu ngực
Hai bầu ngực nên được massage theo chuyển động tròn, hướng từ trong ra ngoài đến núm vú.
Có thể dùng thêm khăn mề nhúng nước nóng, vắt ráo và chườm ấm cho bầu ngực để sữa chảy ra dễ dàng hơn và giúp bé ngậm vú mẹ đúng cách để con nhận được lượng sữa đúng cách.
Áp dụng liệu pháp da kề da
Da kề da sau sinh không chỉ đem lại lợi ích tích cực cho con mà còn hữu ích trong việc kích thích quá trình tiết sữa diễn ra nhanh hơn.
Tránh uống thuốc
Quá trình sản xuất sữa mẹ ở sản phụ có thể bị tác động xấu bởi một số loại thuốc và thảo mộc nên trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần hỏi ý kiến bác sĩ.
Cho bé bú đúng cách
Mẹ nên tìm hiểu cách cho bé bú đúng cách để giúp bé nhận đủ lượng sữa cần thiết và không rơi vào tình trạng không có sữa sau sinh.
Nghe nhạc thư giãn
Nghe những giai điệu nhẹ nhàng sẽ giúp bạn thư giãn và kích thích các hormone tiết ra để tiết sữa. Nếu bạn đang bơm sữa, xem ảnh của em bé của bạn cũng có thể hữu ích.
Uống nhiều nước và ngủ nhiều nhất có thể
Sữa mẹ bao gồm rất nhiều nước, vì vậy chỉ cần tăng lượng nước uống vào, bạn có thể tăng lượng sữa mẹ tiết ra.
Nhiều phụ nữ nhận thấy rằng họ tiết ra nhiều sữa hơn sau khi ngủ, vì điều này giúp cơ thể họ có cơ hội thư giãn và nhận được các hormone sản xuất sữa phù hợp.
Điểm cộng cho việc ăn nhiều thức ăn lành mạnh , vì bạn cũng sẽ tiết ra ít sữa mẹ hơn nếu bị ốm.
Xin lời tư vấn của bác sĩ
Hãy xin lời tư vấn từ bác sĩ nếu sau sinh vài ngày chưa có sữa, sữa ít để tìm ra nguyên nhân cản trở việc sản xuất sữa mẹ.
Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ cung cấp dinh dưỡng cho bé mà còn thêm gắn kết tình cảm mẹ con. Do đó mỗi bà mẹ cần hiểu rõ về những nguyên nhân có thể dẫn đến không có sữa sau sinh để phòng tránh.
** Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là một trong những bệnh viện tiên phong tại miền Bắc áp dụng triệt để phương pháp da kề da sau sinh và khuyến khích sản phụ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn ngay từ khi trẻ chào đời. 100% ca sinh tại Hồng Ngọc bao gồm cả sinh thường và sinh mổ sẽ được thực hiện da kề da theo đúng quy trình chuẩn của Bộ Y tế và khuyến cáo của WHO, đảm bảo an toàn và khoa học. Việc được da kề da ngay sau sinh đúng cách cũng góp phần “gọi sữa về” nhanh hơn, để trẻ sớm được đón nhận những giọt sữa non quý giá của mẹ.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!