Cần lưu ý những gì trong quy trình lấy mẫu xét nghiệm bệnh phẩm?

Lấy mẫu bệnh phẩm là một kỹ thuật rất quan trọng, cần thực hiện theo đúng quy tắc để đảm bảo có được kết quả xét nghiệm chính xác nhất. Từ đó làm cơ sở đáng tin cậy, hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán đúng bệnh và lên phác đồ điều trị hiệu quả cho bệnh nhân. Vậy cần lưu ý những gì trong quy trình lấy mẫu xét nghiệm bệnh phẩm?

24/04/2022 | Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, chọn MEDLATEC Vĩnh Phúc 14/04/2022 | Gợi ý địa chỉ xét nghiệm máu ở Hà Nội đảm bảo chính xác và nhanh chóng 16/03/2022 | Những điều nên biết về quy trình xét nghiệm sinh hóa máu 06/08/2021 | Quy trình xét nghiệm ung thư di truyền tại Medlatec

1. Một số lưu ý quan trọng trong quy trình lấy mẫu xét nghiệm bệnh phẩm

1.1. Nguyên tắc lấy mẫu xét nghiệm

Tùy vào từng trường hợp, mẫu bệnh phẩm được lấy để thực hiện xét nghiệm chẩn đoán bệnh sẽ khác nhau. Một số mẫu bệnh phẩm thường được thu thập có thể kể đến như mẫu máu, mẫu nước tiểu, mảnh sinh thiết da, đờm, nước bọt, dịch mũi, dịch tỵ hầu, dịch phế quản, dịch não tủy, dịch nội khí quản, dịch phết trực tràng, phân,… Nhưng dù là loại mẫu bệnh phẩm nào cũng cần đảm bảo những nguyên tắc nhất định trong quy trình thực hiện để đảm bảo tính chính xác của kết quả xét nghiệm:

Tùy vào từng trường hợp, mẫu bệnh phẩm được lấy để thực hiện xét nghiệm chẩn đoán bệnh sẽ khác nhau

– Nguyên tắc lấy trúng: Trong quy trình lấy mẫu bệnh phẩm, kỹ thuật viên cần đảm bảo lấy đúng ở vùng tổn thương.

– Nguyên tắc lấy đủ: Kỹ thuật viên cần lấy đủ số lượng và đủ thành phần của mẫu bệnh phẩm để đảm bảo cho công tác chẩn đoán bệnh.

Đối với một số trường hợp lấy mẫu bệnh phẩm để thực hiện xét nghiệm vi sinh thì cần đảm bảo thêm một số nguyên tắc như sau: Lấy mẫu bệnh phẩm đúng thời điểm, lấy trước khi dùng thuốc kháng sinh và nên vận chuyển mẫu đến phòng xét nghiệm sớm (tốt nhất là trong khoảng 2 tiếng), đảm bảo vô trùng với những bệnh phẩm ở vị trí vô trùng.

1.2. Lưu ý trong quy trình lấy mẫu xét nghiệm bệnh phẩm

Ngoài việc đảm bảo những quy tắc trên, tùy vào từng mẫu bệnh phẩm, kỹ thuật viên cũng cần lưu ý những điều sau:

Cần đảm bảo thực hiện đúng quy tắc trong quy trình xét nghiệm

– Lấy bệnh phẩm máu: Cần chuẩn bị dụng cụ chứa mẫu phù hợp với từng loại xét nghiệm. Chẳng hạn, ống tím có chất chống đông EDTA thường được dùng để chứa mẫu máu phục vụ cho xét nghiệm công thức máu. ống có chất chống đông Heparin phù hợp với xét nghiệm hóa sinh, miễn dịch vi sinh,…

– Lấy mẫu nước tiểu: Chỉ lấy nước tiểu vài dây sau khi bắt đầu tiểu. Người bệnh sẽ đi tiểu vào lọ nhựa nhưng lưu ý không chạm vào bên trong hoặc vành của lọ nhựa. Sau đó, nhân viên y tế sẽ tiến hành dán nhãn lọ đựng nước tiểu.

– Lấy nốt phỏng, vảy trên da: Các bác sĩ sẽ tiến hành lấy vảy da tại vị trí tổn thương để chuyển vào dung dịch nước muối sinh lý hoặc Phosphate buffered saline. Đối với những trường hợp lấy dịch tại nốt phỏng thì cần dùng bông đã được thấm cồn để lau nhẹ nhàng vùng da quanh nốt phỏng, làm vỡ nốt phỏng và lấy mẫu bệnh phẩm tại vùng viền hoặc đáy tổn thương bằng cách miết nhẹ đầu tăm bông lên vị trí cần lấy mẫu.

– Lấy mẫu dịch tỵ hầu: Đối với loại bệnh phẩm này, cần thực hiện lấy đúng chỗ. Người bệnh cần nghiêng đầu ra sau khoảng 70 độ. Sau đó, bác sĩ sẽ lấy tăm bông đưa vào mũi và nhẹ nhàng xoay tăm bông đi sâu khoảng 1⁄2 độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. Khi đã bảo đảm về độ sâu, cần giữ tăm bông trong khoảng 5 giây để dịch có thể thấm tối đa vào tăm bông. Sau đó, rút tăm bông và bảo quản theo đúng quy trình.

Mẫu bệnh phẩm cần lấy trúng và đủ

– Lấy mẫu dịch nội khí quản: Phương pháp này chỉ áp dụng cho những trường hợp đang thở máy và đặt nội khí quản. Các bác sĩ sẽ dùng ống hút dịch để tiêm hút dịch theo đường ống đã đặt. Sau đó, chuyển dịch này vào tuýp nhựa có chứa môi trường vận chuyển virus.

– Lấy mẫu dịch ngoáy trực tràng và mẫu phân: Bệnh nhân cần nằm nghiêng sang bên trái, đồng thời đùi cần gập sát bụng. Bác sĩ sẽ dùng tăm bông đã được thấm ước bằng nước muối vô trùng để luồn qua cơ vòng hậu môn và sau đó tiến hành xoay nhẹ nhàng để đảm bảo đầu tăm bông có dính phân. Sau đó, đặt tăm bông có chứa mẫu bệnh phẩm vào môi trường bảo quản.

– Lấy mẫu dịch não tủy: Quy trình lấy mẫu bệnh phẩm này rất phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật viên có kinh nghiệm lâu năm thực hiện. Thông thường, để đảm bảo công tác thực hiện xét nghiệm, mẫu bệnh phẩm cần lấy là khoảng 0,5 ml dịch não tủy được chia ra khoảng 3 tuýp riêng biệt.

Sau khi thực hiện xong bước lấy mẫu, cần đảm bảo trên mẫu bệnh phẩm có ghi rõ thông tin cá nhân của người bệnh, bao gồm tên, tuổi, số giường, tên khoa,… Đồng thời, nhân viên y tế cũng cần cập nhật vào bệnh án những thông tin về ngày giờ lấy mẫu, tình trạng sức khỏe của người bệnh trước, trong và sau khi lấy mẫu.

Sau khi đã thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm đúng kỹ thuật, kỹ thuật viên cũng cần bảo quản mẫu xét nghiệm theo đúng quy trình để đảm bảo kết quả xét nghiệm được chính xác.

Cần bảo quản đúng quy tắc và đảm bảo thông tin của bệnh nhân trên mẫu bệnh phẩm

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn cho kỹ thuật viên và người được lấy mẫu, cần chú ý những điều sau:

– Người lấy mẫu: Cần được đào tạo kỹ năng lấy mẫu bài bản và đảm bảo thành thục những kỹ năng này. Cần sử dụng những trang thiết bị, đồ bảo hộ cá nhân cần thiết như găng tay, đồ bảo hộ, khẩu trang,… Lưu ý sát khuẩn trước khi thực hiện lấy mẫu, thu dọn xử lý dụng cụ lấy mẫu đúng theo quy định.

– Người được lấy mẫu: Để đảm bảo an toàn cho người được lấy mẫu, dụng cụ lấy mẫu chỉ dùng một lần và được khử trùng trước khi thực hiện. Khu vực lấy mẫu cần riêng biệt và đảm bảo sạch sẽ.

– Lưu ý cần thu gom và xử lý chất thải từ phòng xét nghiệm theo đúng quy định, tiến hành khử nhiễm để đảm bảo an toàn cho cộng đồng. Đối với những trường hợp xảy ra sự cố tràn đổ thì cần xử lý theo đúng quy trình.

Có thể nói rằng quy trình lấy mẫu xét nghiệm bệnh phẩm rất phức tạp và ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả xét nghiệm, do đó cần thực hiện theo đúng nguyên tắc. Hiện nay, Trung tâm Xét nghiệm của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong những đơn vị y tế đi đầu trong lĩnh vực xét nghiệm chẩn đoán bệnh. MEDLATEC chính là địa chỉ có thể đáp ứng đầy đủ cách danh mục xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu thuộc các lĩnh vực như hóa sinh, vi sinh, di truyền, giải phẫu bệnh.

Trung tâm Xét nghiệm của MEDLATEC đã vinh dự được 2 chứng chỉ về tiêu chuẩn phòng xét nghiệm là ISO 15189:2012 và CAP. Đây là 2 chứng chỉ danh giá giúp MEDLATEC khẳng định về năng lực xét nghiệm và chất lượng dịch vụ uy tín.

MEDLATEC còn cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng có thể tiết kiệm tối đa thời gian thăm khám bệnh. Việc thực hiện lấy mẫu, bảo quản và vận chuyển mẫu luôn đảm bảo theo đúng quy trình nghiêm ngặt. Do đó bạn hoàn toàn có thể yên tâm về kết quả của dịch vụ xét nghiệm tại nhà.

Quý khách có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để được các chuyên gia tư vấn về các vấn đề sức khỏe và hướng dẫn cách đặt lịch khám sớm.