Bệnh chàm (Eczema) là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa – Y học thường thức – Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên

Chàm hay còn được gọi là Eczema được hiểu là tình trạng viêm da sẩn mụn nước, gây nên những cơn ngứa ngáy, khó chịu cho người bệnh. Vậy bệnh chàm – Eczema là gì, nguyên nhân hình thành bệnh cũng như giải pháp điều trị như thế nào, hãy cùng chúng tôi tham khảo trong nội dung sau đây.

Bệnh chàm (Eczema) là bệnh gì?

Cùng với viêm da cơ địa, chàm cũng là một trong những bệnh lý phổ biến trên da. Chàm còn có tên gọi khoa học là Eczema với nguồn gốc từ gốc tiếng Hy Lạp Eczeo, chỉ những tổn thương là mụn nước. Trong dân gian thường gọi bệnh này là chàm tổ đỉa, do những tổn thương lặp đi lặp lại nhiều lần khiến da sần sùi kèm theo các lỗ hút sâu rỉ nước vàng như mồm con đỉa.

Theo định nghĩa khoa học, chàm là một trạng thái viêm lớp nông của da dưới dạng cấp tính và mãn tính, có diễn biến khá phức tạp. Bệnh chàm có thể xảy ra ở nhiều độ tuổi khác nhau, trong đó các nhóm đối tượng dưới đây sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường:

• Trẻ sơ sinh có sức đề kháng kém

• Trẻ chơi trong môi trường bẩn, không được vệ sinh sạch sẽ

• Các đối tượng làm công việc nội trợ và thường xuyên phải tiếp xúc với các chất tẩy rửa.

• Người nhạy cảm với thời tiết và dễ bị kích ứng khi có tác động từ bên ngoài

• Người có người thân trong gia đình từng có tiền sử mắc bệnh chàm da

Bệnh chàm mặc dù không nguy hiểm tới tính mạng, nhưng nếu không được điều trị dứt điểm có thể sẽ dẫn đến một số biến chứng khó lường như:

• Nhiễm trùng trên da: Những tổn thương không được chữa lành tận gốc, khiến cho bệnh tái đi tái lại nhiều lần, tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, đặc biệt là tụ cầu vàng hình thành.

• Nhiễm nấm

• Viêm da tróc vảy

• Các vấn đề về mắt như: Viêm mí mắt, viêm kết mạc, đục thủy tinh thể và bong võng mạc, giảm thị lực

• Rối loạn giấc ngủ: Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh chàm là rối loạn giấc ngủ, khiến tinh thần sa sút.

• Hen suyễn, dị ứng cũng là một trong những biến chứng thường thấy ở người bị bệnh chàm.

Bệnh chàm có lây không?

Bởi là bệnh ngoài da nên nhiều người thường băn khoăn lo lắng vấn đề lây nhiễm của bệnh chàm. Tuy nhiên, dựa vào các nghiên cứu thực tế, chàm da không có khả năng lây truyền qua đường tiếp xúc thông thường, ít lan truyền từ vùng da này sang vùng da khác. Do đó, người bệnh không nên quá tự ti, ngại tiếp xúc với người khác khi bị bệnh.

Thay vào đó, để bảo vệ cho vùng da bị chàm, khi đi ra ngoài, người bệnh nên có các biện pháp bảo vệ để hạn chế tình trạng bội nhiễm, đặc biệt là sau khi bôi thuốc. Bên cạnh đó, bạn cũng cần xây dựng, thực hiện chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý để tăng cường sức đề kháng vì một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh chàm là do sự suy yếu của hệ miễn dịch. Ngoài ra, việc lựa chọn một phương pháp giải quyết bệnh triệt để cũng là điều cần thiết để ngăn chặn sự phát triển, lan rộng của các vùng da bị bệnh.

Nguyên nhân gây bệnh chàm – Eczema

Việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ hỗ trợ rất nhiều cho quá trình điều trị của bác sĩ, từ đó rút ngắn thời gian và gia tăng hiệu quả chữa bệnh. Dưới đây là một số nguyên nhân gây nên bệnh chàm thường gặp:

• Di truyền: Bệnh chàm là bệnh có khả năng di truyền cao, do đó nếu trong gia đình bạn có ông bà, bố mẹ bị bệnh chàm thì bạn cần đi khám sớm để phát hiện mầm mống của bệnh, từ đó có những biện pháp xử lý kịp thời.

• Stress: Căng thẳng quá mức không chỉ làm cho tinh thần bạn mệt mỏi mà còn là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có cả những bệnh ngoài da như bệnh chàm.

• Thời tiết: Yếu tố thời tiết khắc nghiệt, quá nóng hoặc quá lạnh làm cho da không kịp thích ứng, điều đó cũng tạo môi trường thuận lợi để bệnh chàm hình thành, gây nên những tổn thương trên da.

• Dị ứng: Một trong những nguyên nhân phổ biến của bệnh chàm đó chính là dị ứng bao gồm các tác nhân từ bụi bẩn, xăng dầu, lông chó mèo, phấn hoa,… Khi xác định rõ nguồn gây bệnh bởi dị ứng, bạn cần tránh xa chúng để ngăn ngừa sự tiến triển và phát tán của bệnh.

• Bệnh ngoài da: Các bệnh ngoài da như nhiễm nấm, ghẻ,… người bị HIV làm cho hệ miễn dịch suy yếu cũng có khả năng mắc bệnh chàm cao gấp đôi so với những người bình thường.

• Thói quen vệ sinh kém: Việc không vệ sinh thân thể đúng cách trong thời gian dài khiến cho vi khuẩn tích tụ, dẫn đến bệnh chàm.

• Lạm dụng thuốc Tây: Một số loại thuốc bôi ngoài da nếu sử dụng quá mức trong thời gian dài cũng là nguyên nhân gây ra bệnh chàm. Do đó, khi sử dụng các loại thuốc này, bạn cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ.

Bên cạnh đó, các rối loạn như rối loạn chức phận nội tạng, rối loạn thần kinh, rối loạn nội tiết cũng là yếu tố thúc đẩy sự hình thành của bệnh chàm.

Triệu chứng của bệnh chàm – Eczema

Dưới đây là một số dấu hiệu phân biệt bệnh chàm với các bệnh ngoài da khác mà bạn nên tham khảo:

• Tấy đỏ: Trên vùng da bị bệnh xuất hiện những mảng da màu đỏ, vảy nến hồng, có thể dễ dàng nhìn thấy sự khác biệt với các vùng da bên cạnh. Bên cạnh đó, đôi khi người bệnh còn cảm thấy nóng rát với những cơn ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

• Xuất hiện các mụn nước li ti: Tùy thuộc vào mức độ bệnh mà trên da sẽ xuất hiện các mụn nước với kích thước và độ dày khác nhau. Khi mụn nước vỡ, dịch sẽ chảy ra ngoài. Trong một số trường hợp, các mụn này không vỡ, sau một thời gian sẽ khô lại và bong vảy.

• Bong tróc và nứt nẻ trên da: Đa số người bệnh sẽ gặp phải triệu chứng như vết mề đay này khi các mụn nước bị vỡ. Vùng da người bệnh bị khô lại, nứt nẻ và bong tróc thành từng mảng. Lúc này, bề mặt da sẽ bóng loáng kèm với màu nâu nhạt để lại sẹo, gây mất thẩm mỹ.

• Xuất hiện các mảng da hằn cổ trâu: Thói quen gãi nhiều sẽ khiến cho vùng da bị bệnh ngày càng dày lên, có màu sắc đậm hơn những vùng da bình thường.

Bên cạnh những triệu chứng chung, tùy vào mỗi thể bệnh mà Eczema sẽ có những biểu hiện cụ thể:

• Bệnh chàm thể cơ địa

Trên da sẽ xuất hiện nhiều mảng đỏ với mụn nước ngứa ngáy dữ dội, nhất là trên mặt, khuỷu tay, chân, đôi khi còn tạo mủ. Thể này thường gặp ở trẻ em hoặc trẻ sơ sinh theo con đường di truyền từ ông bà, bố mẹ.

• Bệnh Eczema thể tiếp xúc

Ở thể này, biểu hiện chủ yếu là da bị sung huyết, đỏ, sưng phù, nổi mụn nước và tiết dịch. Diễn tiến của bệnh nhanh chóng và phức tạp. Nếu tránh được các nguồn gây bệnh thì chàm da thể tiếp xúc sẽ được cải thiện rõ rệt, ngược lại nếu da tiếp xúc lại với chúng thì bệnh sẽ tái phát trở lại với mức độ nghiêm trọng hơn.

• Eczema thể da dầu

Eczema thể da dầu hoạt động mạnh mẽ ở tuyến bã nhờn như hai bên nách, trên đầu, bẹn, lông mày. Điển hình với các vảy trên nền da đỏ, da ẩm ướt do có trộn lẫn dầu. Trong trường hợp chàm da xuất hiện ở đầu, người bệnh sẽ thấy có rất nhiều gàu, gây mất thẩm mỹ.

• Eczema thể đồng tiền

Trên da xuất hiện các hình oval hay hình tròn giống đồng xu với các đốm màu đỏ, sau đó nổi thêm nhiều sần, mụn, tiết dịch, đóng vảy. Người bệnh sẽ nhận thấy sự khác biệt rõ rệt ở vùng da bị bệnh với vùng da khỏe mạnh.

Nếu nhận thấy một trong những dấu hiệu kể trên, bạn cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị sớm nhằm hạn chế những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

​“Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị” Theo: Sức khỏe đời sống