Học hết lớp 9, chọn học nghề để ổn định sớm hay học tiếp THPT?

Có thể thấy, giáo dục nghề là một xu thế tất yếu trong chiến lược phát triển nhân lực quốc gia để bảo đảm cả về số lượng và chất lượng nhân lực cho thị trường lao động. Học nghề sớm hiện nay đang là lựa chọn và định hướng của không chỉ của nhiều bạn học sinh ở độ tuổi 18 mà cũng đã có nhiều bạn trẻ khi vừa học xong lớp 9, nhiều bạn đã có ý định chuyển sang học nghề. Vậy học hết lớp 9 nên chọn học nghề để ổn định sớm hay học tiếp THPT? Việc học nghề từ lớp 9 có ưu – nhược điểm gì, nên học nghề gì khi mới học xong lớp 9?

1. Học THPT hay học nghề?

Việc học nghề khi kết thúc THPT đã rất phổ biến trong những năm gần đây khi tình trạng thừa thầy thiếu thợ tiếp diễn trong thị trường lao động của Việt Nam. Ở độ tuổi này, các bạn đã có hiểu biết và được định hướng về công việc và nghề nghiệp cho tương lai thông qua các buổi hướng nghiệp.

Tuy nhiên, với các bạn học sinh lớp 9 đang còn ở độ tuổi 14-15 thì việc lựa chọn công việc hay nghề nghiệp trong tương lai không hề đơn giản. Liệu các bạn đã có những định hướng đúng đắn cho tương lai nghề nghiệp của mình hay chưa? Ba mẹ có thể chú ý đến định hướng công việc cho con càng sớm càng tốt. Bởi lẽ, việc hiểu mình, hướng nghiệp đúng đắn không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Mà cần có thời gian để các bạn trẻ phản tư, tự xem xét lại mình.

Có 2 con đường các bạn có thể lựa chọn: tiếp tục học lên THPT, sau đó các bạn mới học tiếp lên trung cấp, cao đẳng hay đại học. Lựa chọn này rất phù hợp các bạn học sinh có học lực tốt, gia đình có điều kiện hỗ trợ lâu dài.

Hoặc lựa chọn đi học nghề ngay từ khi học xong cấp 2. Những trường hợp học nghề sớm thường là với những bạn không đam mê học tập lên cao, không có hứng thú với việc học, hoặc cũng có thể do điều kiện kinh tế gia đình không cho phép, … Thay vì kiên quyết bắt con mình phải học lên THPT thì các bậc phụ huynh có thể nhìn vào thực tế điều kiện gia đình, nhu cầu của xã hội. Với việc đi theo lựa chọn này, các bạn sẽ gia nhập thị trường lao động sớm hơn. Ưu điểm của lựa chọn này là các bạn sẽ có việc làm và thu nhập ổn định sớm hơn bạn bè trang lứa. Và tất nhiên, nếu các bạn muốn học thêm kiến thức liên thông vẫn hoàn toàn có thể học thêm về sau. Nếu được định hướng và lựa chọn nghề nghiệp phát triển bản thân tốt, các bạn có khả năng sẽ thành công sớm hơn bạn bè cùng trang lứa. Tuy nhiên, một thách thức đáng kể là cần trang bị thêm kỹ năng mềm, kỹ năng khởi nghiệp để học xong các em có đủ kiến thức, kỹ năng, thái độ để tự tin bước vào thị trường lao động. Tất nhiên, bước vào học nghề ở tuổi 15 các em sẽ phải đối mặt với một số khó khăn như: học vấn thấp phải nỗ lực cao và bám đuổi với nghề đã chọn, sức khỏe hạn chế nên gặp khó khi học các nghề đòi hỏi trang thiết bị to, cồng kềnh…

Theo Bộ luật lao động hiện hành và Luật giáo dục nghề nghiệp đều nghiên cứu kỹ và xác định học sinh học xong lớp 9 – đã 15 tuổi – có quyền được vào học nghề hoặc ra thị trường lao động, trừ một số ngành nghề nhạy cảm, nặng nhọc, độc hại.

Hiện nay thị trường lao động và các doanh nghiệp quan tâm nhiều hơn tới kinh nghiệm, năng lực thực tế và thái độ làm việc hơn là bằng cấp như thời kỳ trước đây. Dù lựa chọn học THPT hay học nghề thì yếu tố đam mê, sở thích và khả năng của con là yếu tố quan trọng để bố mẹ có thể cùng con đưa ra định hướng. Phải có đam mê cho công việc mới có thể hoàn thành công việc một cách tốt nhất, hoàn hảo nhất.

2. Học hết lớp 9 lựa chọn nghề gì cho phù hợp

Để lựa chọn một nghề để phù hợp thì những bạn học sinh lớp 9 cần phải hiểu bản thân mình muốn gì, có thế mạnh gì,… Ngoài ra bạn cũng cần cân nhắc cơ hội nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp, liệu công việc bạn sẽ làm là gì, con đường phát triển như thế nào?

Dưới đây là 1 số nghề nghiệp phụ huynh và các bạn có thể tham khảo:

• Lĩnh vực làm đẹp

Trang điểm, vẽ móng, chăm sóc da đang là những nghề khá hot hiện nay. Nghề này không chỉ dành cho nữ mà các bạn nam cũng có thể học và làm được. Đây cũng là nghề mà các bạn có thể học trong thời gian ngắn, đi làm ngay. Tuy nhiên với các nghề này, bạn sẽ cần thực hành nhiều, để có thể nâng cao tay nghề. Nếu các bạn có đam mê, có thể theo đuổi con đường nghề nghiệp chuyên nghiệp. Điểm trừ của các ngành này sẽ sử dụng nhiều hoá chất, phải định hướng con đường nghề nghiệp rõ ràng nếu không sẽ chỉ làm nhân viên bình thường.

• Nghề nấu ăn

Nhu cầu ăn uống, ẩm thực ở Việt Nam là mảnh đất vô cùng màu mỡ cho nghề nấu ăn. Chính vì vậy, các nhà hàng, ăn uống ở Việt Nam mở ra vô cùng nhiều. Sau khi học nghề xong, các bạn có thể làm việc tại các nhà hàng, khách sạn hoặc tự kinh doanh. Nghề nghiệp này khá phù hợp với các bạn học xong lớp 9 vì không đòi hỏi nhiều đến kiến thức trên trường, chủ yếu là phụ thuộc vào niềm đam mê, chăm chỉ của người học.

• Nghề điện tử – điện lạnh

Nếu nghề nấu ăn phù hợp với các bạn nữ nhiều hơn thì nghề điện tử – điện lạnh lại phù hợp với đa số các bạn nam. Nghề này yêu cầu các bạn tỉ mỉ. Nghề điện lạnh bao gồm các công việc như lắp đặt, sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng…các thiết bị điện lạnh gia đình như máy giặt, máy lạnh, tủ lạnh, bình nước nóng lạnh, lò vi sóng…Hay các máy lạnh công nghiệp dùng tại các xí nghiệp, công ty.

• Ngành công nghệ thông tin

Có thể bạn sẽ nghĩ ngành này chỉ có thể học được tại Đại học hoặc Cao đẳng thôi nhưng không phải. Ngành này hiện đang mở rộng với mọi người ở nhiều lứa tuổi. Ai cũng có thể học và làm tốt được công việc này. Chỉ cần bạn có tư duy logic. Thị trường Việt Nam hiện đang rất cần nhân lực cho ngành này. Ngành công nghệ thông tin hiện có mặt trên mọi lĩnh vực. Đây là sự lựa chọn rất tuyệt vời cho các bạn trẻ đam mê công nghệ. Tuy nhiên với ngành nghề này bạn sẽ cần có quyết tâm, khả năng tự học cao, đặc biệt là tư duy theo hướng logic.

Học hết lớp 9 nên học nghề hay học THPT còn tùy thuộc vào khả năng của bản thân, nhu cầu, đam mê, định hướng. Hi vọng từ những gợi ý trên, các phụ huynh và các bạn học sinh sẽ có những định hướng đúng đắn cho con đường phát triển nghề nghiệp.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo bài viết: Nên lựa chọn học nghề gì tốt cho sau này?