Sơ đồ nguyên nhân và kết quả là một sơ đồ biểu thị mối quan hệ có ý nghĩa giữa một nguyên nhân và một kết quả. Nó còn được gọi là Sơ đồ xương cá
Sơ đồ nguyên nhân và kết quả trong 7 công cụ QC
– Đó đại diện cho mối quan hệ có ý nghĩa giữa một nguyên nhân và một kết quả
– Đây là một công cụ rất tốt để phân tích nguyên nhân gốc rễ và là một phần của 7 Công cụ kiểm soát chất lượng cơ bản
– Tiến sĩ Kaoru Ishikawa đã phát triển nó vào năm 1943 trong khi tư vấn cho xưởng thép của Kawasaki tại Nhà máy đóng tàu Kawasaki, vì vậy Tiến sĩ Joseph M. Juran đã đặt tên cho nó là “Ishikawa”
– Sơ đồ này còn được gọi là “Xương cá” vì nó trông giống như xương của cá.
Khi nào chúng ta có thể sử dụng biểu đồ Xương cá hay biểu đồ Ishikawa:
– Khi xác định nguyên nhân gây ra vấn đề (sự cố)
– Xác định tất cả các nguyên nhân gốc rễ có khả năng góp phần gây ra sự cố (rắc rối)
– Đặc biệt là khi suy nghĩ của các thành viên một nhóm khác nhau
– Công cụ này rất hữu ích trong Dự án Six Sigma
Bốn bước để xây dựng sơ đồ xương cá
1. Nêu tác động hoặc vấn đề không mong muốn
2 Xác định các nhóm nguyên nhân chính
4 Xác định các nguyên nhân gốc rễ tiềm năng
Bước 1. Nêu tác động hoặc vấn đề không mong muốn
– Trước hết, chúng tôi sẽ đề cập đến tác động hoặc vấn đề không mong muốn và vẽ một trục xương sống cùng các đường thẳng.
– Sau đó xác định và trình bày một vấn đề (tác động)
Viết vấn đề vào giữa bên phải của biểu đồ hoặc bảng trắng.
– Vẽ một hộp bao quanh vấn đề và một mũi tên ngang chạy đến nó.
Bước 2. Xác định các nhóm nguyên nhân chính
Đối với ngành sản xuất, nó là “6M”
Trong ngành sản xuất “6M” là viết tắt của
Người (Man)
Máy móc (Machine)
Vật liệu (Material)
Phương pháp (Method)
Đo lường (Measurement)
Môi trường (Enviroment)
Đối với ngành thương mại, “6M” được thay thế bằng “8P”
Sản phẩm/ dịch vụ (Product)
Giá (Price)
Khuyến mãi ( promotion)
Địa điểm (place)
Quá trình (process)
Con người ( people)
Dữ liệu vật lý (physical evidence)
Hiệu suất (performance)
Đối với ngành dịch vụ, “6M” được thay thế bằng “4S”
Vùng lân cận
Các nhà cung cấp
Hệ thống
Kỹ năng
– Chúng ta sẽ tiếp tục phân tích các vấn đề gây nên khả năng hoạt động kém của xe hơi
– Viết các loại nguyên nhân là các nhánh từ mũi tên chính
– Nghĩ đến tất cả những nguyên nhân ban đầu của vấn đề
Điều chỉnh bộ chế hòa khí
Lốp không săm
Bảo trì kém
Thói quen lái xe kém
Không có nhận thức
Bôi trơn không đúng cách
Hỗn hợp nhiên liệu sai
Dầu động cơ không phù hợp
Chuyển số không theo trình tự
Chuyển số sai
Lái xe quá nhanh
Bước 4. Xác định nguyên nhân gốc rễ tiềm năng
– Tiếp tục hỏi “Tại sao điều này xảy ra?” đối với mỗi nguyên nhân.
– Viết tất cả những gì thu thập được vào nhánh chính và nhánh phụ.
– Tiếp tục hỏi tại sao và đào sâu hơn mức độ nguồn gốc của vấn đề.
Lợi ích của biểu đồ xương cá hay Ishikawa:
– Giúp xác định nguyên nhân gốc rễ
– Tăng kiến thức
– Khuyến khích tham gia hoạt động nhóm
– Một công cụ tốt để động não
– Xác định các khu vực cụ thể để thu thập dữ liệu