Nhắc đến kim cương hầu hết mọi người đều đánh giá đó là một loại trang sức đẹp, đặc biệt quý hiếm và cực kỳ đắt tiền. Nhu cầu sở hữu kim cương vô cùng lớn tuy nhiên số lượng kim cương tự nhiên khai thác không thể đáp ứng. Vì vậy con người đã tìm cách làm ra kim cương nhân tạo (khác với kim cương tự nhiên) để đáp ứng nhu cầu sở hữu kim cương của số đông mọi người.
Vậy kim cương nhân tạo là gì? Nó khác kim cương tự nhiên ra sao? Có những đặc điểm gì nổi bật, giá tiền mua ra sao?… tất cả sẽ được cập nhật ngay sau đây.
Kim cương nhân tạo là gì?
Kim cương nhân tạo còn gọi là kim cương tổng hợp được tạo ra từ phòng thí nghiệm, không phải kim cương được tạo ra trong môi trường tự nhiên và được khai thác.
Kim cương nhân tạo được tạo ra bằng máy móc dựa trên dựa trên các điều kiện nghiêm ngặt về nhiệt độ, áp suất, bởi vậy chúng có các thành phần hóa học và vật lý giống như kim cương tự nhiên.
Đặc điểm của kim cương nhân tạo
Kim cương nhân tạo được con người tạo ra với các thành phần hóa học cùng các tính chất vật lý như kim cương tự nhiên. Sau đây là các đặc điểm cụ thể:
- Thành phần là: Cacbon (C)
- Tỷ trọng riêng: 3,52 g/cm³
- Chiết suất: 2,417
- Độ cứng: 10 (theo thang độ cứng Mohs)
- Cấu trúc: Thuộc vật chất vô định hình giống kim cương tự nhiên, không có trật tự xa hay cấu trúc tuần hoàn về vị trí cấu trúc nguyên tử. (Những chất rắn có trật tự xa về vị trí cấu trúc nguyên tử gọi là chất rắn tinh thể)
Trên thực tế, vẫn có loại kim cương nhân tạo có khả năng chịu được áp suất gấp 1,3 triệu lần áp suất không khí theo một chiều nhất định, và an toàn dưới áp suất gấp 600.000 lần từ các chiều khác nhau. Kim cương nhân tạo thậm chí cứng hơn kim cương tự nhiên.
Phương pháp làm ra kim cương nhân tạo
Để làm ra kim cương nhân tạo, người ta cần tạo nên một môi trường tương tự như môi trường kim cương tự nhiên hình thành trong lòng đất. Các điều kiện về vật liệu cacbon, áp lực, nhiệt độ… cũng cần đáp ứng giống như môi trường hình thành kim cương tự nhiên.
Thông thường, kim cương nhân tạo được làm ra theo 2 phương pháp tổng hợp sau đây:
- Phương pháp cao áp cao nhiệt HPHT (High pressure, High temperature nghĩa là nhiệt độ cao ở áp suất cao): Phương pháp này sử dụng nhiệt độ và áp suất cực kỳ cao, nhằm tái tạo môi trường giống như môi trường tái tạo kim cương trong lòng đất
- Phương pháp bốc hơi lắng tụ hóa học CVD (Chemical Vapor Deposition): Đây là phương pháp sử dụng sự bốc hơi hóa học của hợp chất khí Carbon, dưới tác động của tia nhiệt plasma sẽ tạo sự phân chia phân tử khí cho đến khi chỉ còn lại nguyên tử cacbon lắng tụ và phát triển trên mầm kim cương có sẵn.
Đánh giá về việc sản xuất ra kim cương nhân tạo, nhiều chuyên gia cho rằng, để tạo ra kim cương nhân tạo sẽ vô cùng tốn kém bởi phải tạo ra môi trường giống như tự nhiên. Do vậy mà giá kim cương nhân tạo đắt hơn kim cương tự nhiên cũng một phần vì điều này mà ra. Vậy kim cương nhân tạo có giá bao nhiêu?
Kim cương nhân tạo giá bao nhiêu?
Do quá trình sản xuất lâu dài lại tốn kém chi phí cho nên giá thành kim cương nhân tạo được đánh giá là cao, thậm chí còn cao hơn kim cương tự nhiên.
Hiện nay, kim cương nhân tạo thường được sử dụng trong các ngành công nghiệp kỹ thuật quang học, các chip điện tử cao cấp, chiếm đến hơn 80% sản lượng. Chỉ 20% sản lượng được ứng dụng trong ngành trang sức.
Tuy nhiên, hiện chưa có một mức giá cụ thể nào cho trang sức là kim cương nhân tạo, bởi nó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố đi kèm như chất liệu, trọng lượng của kim loại đi kèm hay tiền gia công sản phẩm…
Kim cương tự nhiên giá bao nhiêu tiền?
Hiện nay chưa có mức giá cụ thể cho trang sức là kim cương nhân tạo bởi nó phụ thuộc vào chất liệu kim loại quý cùng với trọng lượng đi kèm cùng với tiền gia công sản phẩm.
Vì vậy giá thành của chúng rất cao, không thấp hơn kim cương tự nhiên, thậm chí còn cao hơn. Đây là lý cho chính loại kim cương này không phổ biến trên thị trường.
Kim cương nhân tạo thường được sử dụng trong các ngành công nghiệp kỹ thuật quang học, các chip điện tử cao cấp, chiếm đến hơn 80% sản lượng. Chỉ 20% sản lượng được ứng dụng trong ngành trang sức
Hiện nay chưa có mức giá cụ thể cho trang sức là kim cương nhân tạo bởi nó phụ thuộc vào chất liệu kim loại quý cùng với trọng lượng đi kèm cùng với tiền gia công sản phẩm.
Phân biệt kim cương nhân tạo với đá nhái tổng hợp kim cương
Kim cương nhân tạo rất ít khi xuất hiện trên thị trường trang sức. Những viên đá lấp lánh xinh đẹp xuất hiện vô cùng nhiều tại các đơn vị kinh doanh trang sức với tên gọi “kim cương nhân tạo” thực chất là đá Cubic Zirconia và Moissanite.
Theo Chủ tịch Hội Mỹ nghệ kim hoàn đá quý TP.HCM ông Nguyễn Văn Dưng: “Kim cương nhân tạo được cấu thành từ Carbon và tính chất hóa lý, vật lý không khác gì kim cương thiên nhiên. Cái gọi là kim cương nhân tạo đang bán trên thị trường thực chất nó là đá tổng hợp CZ hay Cubic Zirconia…”.
Hai loại đá tổng hợp này có giá thành vô cùng rẻ nhưng lại sở hữu đặc tính quang học vượt trội, long lanh hấp dẫn như kim cương thật. Nếu chỉ nhìn bằng mắt thường sẽ khó phân biệt với kim cương thật.
Để phân biệt kim cương nhân tạo với đá tổng hợp Cubic Zicronia và Moissanite, trước tiên ta cần nắm về hai loại đá này:
- Cubic Zirconium là một loại đá tổng hợp có công thức là ZrO2 + Y3O2, gọi tắt là đá CZ, đây là loại đá giả kim cương thông dụng nhất từ năm 1977.
- Moissanite (SiC) là loại đá tổng hợp có các đặc tính gần giống kim cương nhất, xuất hiện trên thị trường từ năm 1996.
Để phân biệt hai loại đá này với kim cương nhân tạo (các đặc tính giống với kim cương tự nhiên) hãy theo dõi bảng so sánh sau:
Tiêu chí Kim cương nhân tạo Đá CZ (Cubic Zirconium) Đá Moissanit Cấu tạo hóa học Carbon (C)
ZrO2 + Y3O2
SiC Màu sắc Không màu, vàng, nâu, lục (hiếm), xanh, đỏ, cam, đen
Màu cơ bản không màu.
Có màu hơi xám nhạt khi để dưới ánh sáng mặt trời trong một thời gian dài.
Hiện nay đã có thêm nhiều màu sắc khác
Không màu Độ cứng 10
8,5
9,5 Chiết xuất 2,417 2,18 2.670 Tỷ trọng 3,52 5,50 – 6,0 3,218 – 3,22 Vết rạn nứt Không có vết rạn nứt Không có vết rạn nứt Ít rạn nứt Tính dẫn nhiệt Dẫn nhiệt tốt Không dẫn nhiệt Dẫn nhiệt tốt Hệ số tán sắc 0,044 0,060 0,313 (dạng 6H)
Để phân biệt kim cương nhân tạo với các loại đá nhái kim cương, trong đó phổ biến nhất là đá CZ, tiếp theo là đá Moissanite
Cách phân biệt kim cương nhân tạo với đá CZ
Cách 1: Tính tỷ trọng
Dùng công thức Scharffenberg (1931) để tính:
Trọng lượng (carat) = Đường kính (mm) x Đường kính (mm) x cao (mm) x 0,0061
- Nếu tỷ trọng tính ra được gần bằng 3,52 thì đó là kim cương
- Nếu tỷ trọng tính ra được bằng 5,50-6,0 thì đó là đá CZ.
Cách 2: Dùng giấy nhám corundum
Dùng giấy nhám loại tốt có lớp bột corundum độ cứng 9, khi mài giấy nhám lên bề mặt kim cương sẽ thấy không bị trầy xước (vì độ cứng 10), trong khi chà giấy nhám lên viên đá CZ sẽ làm viên đá bị mờ, trầy (vì độ cứng 8,5).
Cách 3: Dựa trên tính dẫn nhiệt
Tính dẫn nhiệt của kim cương cực kì tốt, cao gấp từ 400 – 500 lần đá CZ, bạn có thể sử dụng dụng cụ Presidium Multi Tester để kiểm tra (một loại bút thử kim cương dựa trên tính dẫn nhiệt), bởi tính chất của đá CZ là cách nhiệt.
Cách phân biệt kim cương nhân tạo với đá Moissanit
Bút thử kim cương thông thường không phân biệt được moissanite và kim cương vì tính dẫn nhiệt của loại đá này cũng rất tốt.
Bởi vậy ta có thể phân biệt dựa trên yếu tố sự khúc xạ bằng cách đơn giản sau:
- Khi chiếu ánh sáng lớn, đá Moissanite sẽ khúc xạ những chùm ánh sáng nhiều màu, chùm sáng rộng, tia sáng dài.
- Trong khi kim cương khúc xạ chùm ánh sáng không màu và ngắn.
Bởi vì sự khúc xạ của Moissanite có chiết suất kép, còn kim cương có chiết suất đơn
Mua kim cương nhân tạo ở Việt Nam nơi nào tốt?
Những năm gần đây kim cương nhân tạo gây sốt trên thị trường trang sức. Tuy vậy nhiều chuyên gia cảnh báo rằng kim cương nhân tạo thực sự chưa được mua bán trên thị trường. Bởi giá thành của loại này cao hơn kim cương tự nhiên nhiều lần nên hiếm khi xuất hiện trên thị trường thế giới.
Các loại đá được các đơn vị kinh doanh trang sức quảng cáo là “kim cương nhân tạo” chỉ là viên đá tổng hợp, thường là Đá Zirconia (Đá CZ) hay Moissanit đã qua xử lý để có được độ lấp lánh, độ trong, cứng và đẹp mắt gần như kim cương thật hay kim cương nhân tạo.
Giá của những viên đá Zirconia thấp hơn viên kim cương cùng loại khoảng 1000 – 2000 lần. Giá của Moissanit thấp hơn kim cương tự nhiên 15 – 20 lần.
Để tìm mua những trang sức dùng đá tổng hợp được quảng cáo là kim cương nhân tạo bạn có thể dễ dàng tìm thấy ở bất kì cơ sở trang sức kim cương nào với giá chỉ vài chục ngàn tới vài trăm ngàn. Có thể kể tới một vài đơn vị lớn và uy tín hiện đang kinh doanh các loại đá tổng hợp giống kim cương như Sacombank – SBJ, PNJ…
Hy vọng với những thông tin trên đây bạn hiểu được kim cương nhân tạo là gì, các đặc điểm nổi bật và biết phân biệt kim cương nhân tạo với các loại đá nhái kim cương trên thị trường.
Nhìn chung hiện nay kim cương nhân tạo mới chỉ được sử dụng nhiều trong công nghiệp, chưa thực sự phổ biến trong nền công nghiệp trang sức, vì vậy bạn cần thận trọng khi mua các trang sức được xưng tụng là kim cương nhân tạo.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!